HOVON Pathologie Faciliteit en Biobank (HOP)
Samenstelling
Voorzitter
Dr. A. Diepstra (UMCG, Groningen)
Vice-voorzitter
Dr. L. Koens (AmsterdamUMC, Amsterdam)
Secretaris
Dr. W.B.C. Stevens (RadboudUMC, Nijmegen)
Leden
Liping Fu – Daily coordinator (AmsterdamUMC, Amsterdam)
Dr. M. Nijland (UMCG, Groningen)
Belangrijkste doelstellingen van de werkgroep
De belangrijkste doelstellingen van deze werkgroep zijn:
- Ondersteuning van alle pathologie-gerelateerde activiteiten voor klinische onderzoeken door HOVON
- Protocol ontwerp en voorbereiding
- Pathologie beoordeling
- Biobanking
- Weefselonderzoek
- Het centrale aanspreekpunt voor alle pathologie-gerelateerde vragen voor alle deelnemers
De logistiek van pathologiebeoordeling voor klinische HOVON-onderzoeken is gebaseerd op een centrale registratiedatabase met een track-and-trace-module om te allen tijde beschikbaarheid en traceerbaarheid van materiaal te garanderen. Materiaal wordt ontvangen van lokale pathologielaboratoria en verwerkt voor pathologieonderzoek en biobankopslag voor nevenonderzoeken in de vorm van weefselmicro-array (TMA) en materiaal voor daaropvolgende DNA- en RNA-isolatie. Na verwerking wordt het resterende weefsel direct teruggestuurd, gestreefd wordt om het binnen 3 maanden terug te sturen.
De workflow, gebaseerd op LDOT, is ontworpen voor een snel beoordelingsproces, dat wordt uitgevoerd tijdens een klinisch onderzoek, waardoor de pathologiebeoordelingsgegevens onmiddellijk na voltooiing van de studie beschikbaar zijn. Beoordelingsgegevens kunnen ook ter beschikking worden gesteld voor geplande tussentijdse analyses en op verzoek van de betrokken partijen bij HOVON-DB, HDC of LWG. Centralisatie maakt het beoordelingsproces kosteneffectief. HOP is zo ontworpen dat doorlooptijden worden geminimaliseerd, waardoor de uitvoering van pre-randomisatiebeoordelingen door het HOP-laboratorium of partnerlaboratoria voor (toekomstige) op biomarkers gebaseerde klinische onderzoeken mogelijk is.
Nevenonderzoeken kunnen efficiënt worden uitgevoerd, omdat het materiaal centraal wordt opgeslagen en de toestemmingsinformatie van de patient volledig in het systeem wordt vastgelegd. Het materiaal is beschikbaar voor alle onderzoeksgroepen in Nederland op basis van projectvoorstellen, die worden beoordeeld door de stuurgroep van HOP en goedgekeurd door de Lymphoma Working Group.
Alle biomarkergegevens die uit biopsieën worden verzameld, worden opgeslagen in de HOP-onderzoeksdatabase, die is ontworpen voor compatibiliteit met de HOVON Data Center (HDC) klinische database en databases van de andere HOVON technische werkgroepen, waaronder de HOVON Imaging Group.
Pathologiebeoordeling van klinische onderzoeken wordt in principe uitgevoerd door twee pathologen voor elke studie, bij voorkeur een academische en niet-academische patholoog. Als onderdeel van de voorbereiding op klinische onderzoeken is HOP verantwoordelijk voor het informeren en rekruteren van hematopathologen in Nederland voor centrale pathologiebeoordeling. De definitieve opdracht voor een specifieke studie wordt gemaakt door HOP en de hoofdonderzoeker(s) van de studie op basis van interesse en expertise in de onderwerpen die aan bod komen in een specifieke studie of lymfoomtype. De opdracht wordt goedgekeurd door de LWG. Wij streven naar een evenwichtige regionale bijdrage en betrokkenheid van vele hematopathologen in Nederland.
Workflow en informatie voor lokale pathologie-laboratoria en indieners
Wanneer een patiënt wordt ingeschreven in een HOVON-lymfoomonderzoek, wordt automatisch een melding naar HOP verzonden zodat de patiënt kan worden opgenomen in het HOP-databasesysteem. Zodra de patiënt toestemming voor pathologiebeoordeling heeft afgegeven, vraagt HOP biopsiemateriaal aan bij het lokale pathologielaboratorium.
Tijdens het onderzoek wordt het materiaal real-time opgevraagd en direct verwerkt voor review en opslag. Als onderdeel van het onderzoeksprotocol (voor onderzoeken op basis van biomarkers), kunnen pre-randomisatietesten worden uitgevoerd in het HOP-laboratorium of in een van de partnerlaboratoria. Na verwerking wordt het materiaal teruggestuurd naar het oorspronkelijke pathologielaboratorium.
Al het materiaal wordt verwerkt en opgeslagen volgens een gestandaardiseerd protocol volgens de richtlijnen van de HOVON Biobanking Procedures tenzij anders vermeld in het onderzoeksprotocol.
Standaardprotocol voor het verwerken van pathologiemateriaal in de context van HOVON klinische onderzoeken:
Het volgende wordt gevraagd:
- Formaline-gefixeerd / paraffine-ingebed weefselblok van een representatieve lymfeklier of extranodale lymfoomlokalisatie
- Kopie van het bijbehorende (lokale) pathologieverslag, inclusief eventuele beoordelingen door regionale panels en / of consultaties.
- Als er maar een beperkte hoeveelheid materiaal beschikbaar is (bijv. bij endoscopische biopsieën of dikke naaldbiopsieën), verdient het de voorkeur om de immunohistochemische kleuringen direct vanuit het oorspronkelijke pathologielaboratorium op te sturen. Deze worden na het beoordelingsproces geretourneerd.
Verwerkingsmateriaal voor beoordeling:
- Naast HE-objectglaasjes worden immunohistochemische en/of moleculaire assays alleen uitgevoerd in de context van de inclusiecriteria voor de specifieke studie (bijv. specifieke lymfoomdiagnosis, CD20, CD30, translocatie FISH)
- In deze fase worden ook aanvullende immunohistochemische en/of moleculaire testen uitgevoerd in het kader van geplande onderzoeksstudies die deel uitmaken van het onderzoeksprotocol.
Verwerking voor HOP Biobanking
Zie ook:
Guidelines for Pathology review within HOP (Dutch only)
- 2x 0,6-1,0 mm FFPE-kernen voor weefselmicroarray
- ± 5 FFPE-scrolls voor opslag voor DNA-isolatie (-80 °)
- ± 5 FFPE-scrolls voor opslag voor RNA-isolatie (-80 °)
Vergoeding voor het verzenden van materiaal
Pathologiebeoordeling is opgenomen in het budget van elke studie, gescheiden voor de centrale beoordeling en voor het dekken van de kosten door lokale pathologieafdelingen en laboratoria. Voor elke ingeschreven patiënt zal HOVON een forfaitair bedrag betalen als vergoeding voor de gemaakte kosten aan de inclusief ziekenhuizen, meestal via de lokale hematologische afdeling. De kosten van lokale pathologieafdelingen zijn inbegrepen in dit forfaitaire bedrag en deze partijen dienen hun kosten te declareren bij hun lokale ontvangende afdeling. Kosten kunnen niet afzonderlijk of aanvullend bij HOVON of HOP worden gedeclareerd. Nadere informatie met betrekking tot vergoedingen wordt verwezen naar Hovoninvoice@amsterdamumc.nl
Overzicht Archief HOVON Pathologie Faciliteit en Biobank (HOP)
Centrale pathologie review is een integraal onderdeel van HOVON lymfoom trials. Naast kwaliteitsborging van inclusie op basis van diagnose is het doel van deze review materiaal veilig te stellen voor in het protocol reeds geplande en daarna voorgestelde (niet-geplande) wetenschappelijke studies. Hiertoe wordt van alle casus waarvan de hoeveelheid beschikbaar formaline-gefixeerd/paraffine ingebed (FFPE) materiaal dat toelaat tissue micro-arrays (TMAs) gemaakt. Daarnaast wordt er materiaal ingevroren in de vorm van FFPE scrolls in epjes voor isolatie van DNA en/of RNA en/of andere relevante laboratorium technieken. Als er beperkt FFPE materiaal beschikbaar is, wordt er een prioritering gevolgd o.b.v. verwachte research interesses.
In bijgevoegd overzicht zijn de aantallen casus per trial aangegeven, waarvan op deze manier materiaal opgeslagen is in de HOP Biobank. Ook is aangegeven welke technieken er in het kader van side-studies al eerder op het beschikbare materiaal verricht zijn.
Verzoeken voor het gebruik van materialen uit de HOP Biobank kunnen m.b.v. een standaard formulier aangevraagd worden en worden na goedkeuring door de Lymfoom Werkgroep door HOP uitgegeven. HOP stimuleert en ondersteunt hergebruik van onderzoeksgegevens. Contactgegevens van verantwoordelijke researchers van eerdere side studies, waarvan de gebruikte (laboratorium) technieken vermeld staan, kunnen via HOP opgevraagd worden.
Gebruikte afkortingen:
| IHC | immunohistochemie (single slides, TMA) |
| FISH | fluorescente in situ hybridizatie voor translocatie detectie (single slide, TMA) |
| NGS | next-generation sequencing (targeted, whole exome, whole genome sequencing) |
| GEP | gene-expression profiling |
| AI | morfologische analyse m.b.v. artificial intelligence |
| VECTRA | multiplex immunohistochemie (microenvironment analyse) |
Een overzicht van HOP studies is zichtbaar onderaan deze pagina zodra u bent ingelogd.
Nb. HOVON beleid voor betreft opvragen van materiaal/data staat hier: Over HOVON > HOVON beveiligde beleidsdocumenten (HOVON template to request data from HOVON trials)
Contact
HOVON Pathologie Faciliteit (HOP)
AmsterdamUMC / VU Medisch Centrum
Afdeling Pathologie, ZH 1E20
De Boelelaan 1117
1081 HV Amsterdam
Nederland
e-mail: hop@vumc.nl